Botox, clostridium botulinum isimli bir bakteriden üretilen bir bakteri toksinidir. Bu toksin, kas-sinir birleşkesi üzerine etki ederek kaslarda geçici bir felç durumu yaratır. Bu özelliği nedeni ile toksin saflaştırılarak ilaç haline getirilmiştir. Botox Allergan firması tarafından üretilen markanın ismidir. Telif süresinin dolmasının ardından başka markalar da (Dysport, Vistabel, Neurobloc) piyasaya girmiştir.
Botox ilk olarak şaşılık tedavisinde kullanılmıştır. Ardından çocuklarda yutma bozukluklarına yol açan bazı hastalıklarda ve makat çatlaklarının tedavisinde, spastik hastalarda kasların gevşetilmesinde kullanılmıştır. Ancak esas kullanım alanını estetik uygulamaların başlamasından sonra bulmuştur. Estetik amaçlı botox uygulamaları dünyada en çok yapılan estetik girişimlerin başında gelmektedir. Son 10 yılda kullanımı %600 oranında artmıştır. 2010 yılında ABD’de 5,4 milyon botox uygulaması yapılmıştır.
Botox uygulamaları ile ilgili sıkça sorulan sorular:
Botox nasıl etki eder?
Botox uygulandığı kaslarda geçici bir felç durumu oluşturur. Kasın tamamını değil, yapıldığı noktanın 1-2 cm çevresindeki kas dokusunu etkiler. Yüzde mimik kaslarına uygulandığında bu kasların hareketini zayıflatır ve kasın neden olduğu mimik çizgisinin derinleşmesini engeller.
Botox kırışıklıkları tamamen ortadan kaldırır mı?
Eğer kırışıklık çok derinse tamamen ortadan kalkmaz, ancak hafifler. Derin kırışıklıklarda botox ile beraber dolgu maddeleri de kullanılmalıdır. Botox, derin olmayan kırışıklıkları ortadan kaldırır, derin kırışıklıkları hafifletir, ayrıca tüm kırışıklıkların derinleşmesini engeller.
Botox’un etkisi ne kadar sürer?
Uygulamadan yaklaşık 3 ay sonra güçlü kaslarda hareket geri dönmeye başlar. 4 ay sonra zayıf kasların hareketi de başlar. 6 ay sonra etki tamamen ortadan kalkar.
Botox ne sıklıkta tekrarlanmalıdır?
Botox uygulamaları 4-6 ayda bir tekrarlanır. Uygulama sayısı arttıkça araları uzayabilir. Zamanla belli mimikler unutulur ve daha düşük dozlarla aynı etkiler sağlanabilir.
Yüzde nerelere Botox uygulanır?
Botox yüzde en çok göz kenarlarına, kaşların arasına ve alına uygulanır. Bunun dışında ağız çevresi ve boyun uygulamaları da yapılabilir.
- Göz kenarları: Göz kenarlarına yapılan botox uygulamaları kaz ayağı adı verilen kırışıklıkları azaltır, kaş kenarlarını yukarı kaldırır, üst göz kapaklarındaki yığılmaları azaltır.
- Kaş arası: Kaş çatmayı durdurur ya da zayıflatır. Kaşlar arasındaki dikey kızgınlık çizgilerini azaltır, kaşların iç tarafının hafif kalkmasını sağlar.
- Alın: Kaş hareketlerini durdurur, alındaki yatay kırışıklıkları azaltır.
- Dudak kenarları: Dudak çevresindeki dikey kırışıklıkları (sigara çizgileri) azaltır.
- Dudak köşeleri: Alt dudakta belli noktalara yapıldığında dudak köşelerinin hafif yukarı dönmesini sağlar, dudak köşelerinden aşağıya inen üzüntü çizgilerinin hafiflemesini sağlar.
- Burun ucu: Tam burunla üst dudak arasına yapıldığında burun ucunun hafif kalkmasını sağlar.
- Burundaki tavşan çizgileri: Özellikle güldüğümüz zaman burun sırtında ve kenarlarında oluşan çizgileri azaltır.
- Çene ucu: Çene ucundaki kırışıklıklar ve gamzelenmeleri azaltır.
- Mona Lisa lift: Çene kenarı boyunca boyuna yapılan uygulamalarda, çene kemiğinin üzerinde yığılmış olan yüz cildinin yükselmesini ve yığılmanın azalmasını sağlar.
- Boyun: Boyunda, hindi boynu görünümüne yol açan dikey bantların ortadan kalkmasını ya da azalmasını sağlar.
Botox başka nerelerde kullanılır?
Plastik Cerrahide botox terleme ve migren tedavisinde de kullanılır.
Terleme için botox uygulaması nasıl yapılır?
Koltuk altları, avuç içleri ve ayak tabanlarında oluşan aşırı terlemenin tedavisinde botox uygulamaları çok etkilidir. Etki süresi yaklaşık 9 aydır ve senede bir kez bahar aylarında yapıldığında, yaz aylarının rahat geçirilmesini sağlar.
Migren tedavisinde botox kullanılır mı?
Bazı migren hastalarında botox çok etkilidir. Migren ağrısının ortaya çıktığı tetik noktalarına yapılan botox ağrının hafiflemesini, ağrı sıklığının azalmasını ya da tamamen ortadan kalkmasını sağlayabilir.
Botox zararlı mıdır?
Estetik amaçlı dozlarda kullanıldığında botox’un sistemik bir etkisi olmaz. Göz çevresi ve terleme amaçlı botox uygulamaları FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) onayı almıştır. Uzun süreli kullanımlarında da herhangi bir sistemik yan etkisi gözlenmemiştir.
Botox uygulaması nasıl yapılır?
Botox muayenehane şartlarında yapılır. Uygulama çok ince iğnelerle yapılır ve fazla bir ağrıya neden olmaz. İşlem öncesinde cildin lokal anestezik içeren bir krem (Emla krem) ile uyuşturulması ve işlem sonrasında soğuk uygulanması ağrıyı daha da azaltır.
Uygulama ne kadar sürer?
İşlem birkaç dakika sürer.
Uygulama öncesinde neler yapılmalıdır?
Botox öncesinde aspirin gibi kanamayı artırıcı ilaçlar kullanılmamalıdır. Cildin Emla krem ile önceden uyuşturulması ile ağrı daha da azaltılabilir.
Uygulama sonrasında neler yapılmalıdır?
Uygulama sonrası 2 saat kadar başın aşağıya sarkıtılmaması, 3 gün sauna ya da hamam gibi aşırı sıcak ortamlarda bulunulmaması gerekir.
Botox uygulamasının yan etkileri nelerdir?
- Uygulama yerlerinde birkaç gün süren morluklar oluşabilir. Bu riski azaltmak için işlem öncesi aspirin gibi kan sulandırıcı maddeler kullanılmamalıdır.
- Uygulama sonrasında ilk günler geçici bir baş ağrısı olabilir.
- Botox’un önemli yan etkilerinden birisi göz kapağında düşüklük oluşmasıdır. Eğer botox göz kapağına çok yakın bir noktaya yapılırsa üst göz kapağını kaldıran adale etkilenir ve kapak düşer. Böyle bir durum oluşursa, botox’un etkisi geçinceye kadar hastanın bir göz damlası kullanması gerekir.
- Botox sonrası en sık karşılaşılan sorun kötü uygulamalar sebebiyle doğal olmayan görünümlerdir. Mimiklerin tamamen ortadan kalkması, yüzün anlamını kaybetmesi, kaşların kenarlarının aşırı kalkıp iç kısımlarının aşağıya düşmesi ile oluşan “şeytansı bakış” hep yanlış uygulamalar sonucu oluşan görüntülerdir.
Botox’un etkisi geçince yüz daha mı kötü bir hal alır?
Hayır. Botox uygulandığı sürece yüzde yeni kırışıklık oluşmasını ve kırışıklıkların derinleşmesini önler. Ancak etkisi geçince yüz eski haline gelir. Düzenli botox uygulaması yüzün kırışıklık açısından yaşlanmasını önler.
Botox dolgu amacı ile kullanılır mı?
Hayır. Botox’un hiçbir dolgu özelliği yoktur.
Botox sonrası yüzde ifade kaybı olur mu?
Doğru uygulamalardan sonra ifade kaybı olmaz. Botox uygulamasının amacı yüzü ifadesizleştirmek değil, mimikleri yumuşatmak, yüze doğal ve güzel bir şekil vermektir.
Botox yılan zehiri midir?
Botox yılan zehiri değildir. Clostridium botulinum isimli bir bakteriden üretilen bir bakteri toksindir.